یامهدی

ورزشی

ورزش بسکتبال

دوشنبه, ۴ دی ۱۳۹۶، ۱۱:۳۵ ب.ظ

 

آشنایی با ورزش بسکتبال

 بسکتبال ورزشی است که در آن دو تیم شش نفره با هم رقابت می کنند و همه آن ها موظف هستند که توپ را فقط با دست خود لمس کنند .بسکتبال ورزشی است که در آن دو تیم شش نفره با هم رقابت می کنند و همه آن ها موظف هستند که توپ را فقط با دست خود لمس کنند . در این ورزش دوازده بازیکن (که هر تیم شش بازیکن دارد) و ۲ داور که یکی به عنوان داور اول و دیگری داور دوم است تشکیل این بازی را می دهند . همچنین یک توپ و دو سبد که هر سبد سهم یک تیم است و به عنوان دروازه آن ها به حساب می آید .

  تاریخچه بسکتبال

 زادگاه بازی بسکتبال آمریکاست . این بازی در اوایل پاییز سال ۱۸۹۱ میلادی توسط شخصی به نام جیمز نای اسمیت پایه ریزی و ابداع شد . اما ، از قرن ها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا ، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشته است .

  سابقه تاریخی

 در کشور آرژانتین ، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گله دار ها متداول است که آن را (پاتو) (pato ) می نامند . در این بازی ، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز می پردازند و هر تیم کوشش می کند توپی را که شش حلقه (مانند دستگیره) بر بدنه آن هست ، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی ، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده ، عبور دهد . این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تاپوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است . پوک تاپوک ، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی را کهن با توپ و حلقه های ثابت در میدانی وسیع انجام می شد ، با علاقه و هیجان زیادی برگزار می کردند .

  تولد ورزشی به نام بسکتبال

 جیمز نای اسمیت یک پزشک کانادایی بود که با ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت .

در سال ۱۸۹۱یعنی زمانی که دکتر نای اسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس می داد ، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال ، هاکی و بیسبال ، در فصل بهار و تابستان حفظ کند .

  دکتر نای اسمیت پس از بررسی رشته های موجود ورزشی ، دریافت که ورزش جدید باید :

 توپ در آن نقش داشته باشد .

 به صورت گروهی به اجرا در آید .

 اصل رقابت در آن رعایت شود .

 و بر مهارت استوار باشد .

 هیچ گونه خشونتی و برخوردهای سخت بدنی مبتنی نباشد .

 آشنایی باورززش بسکتبال

حاصل این افکار و اندیشه ها ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن ، از پر طرفدارترین و هیجان انگیزترین رشته های ورزش بین المللی است .

 دکتر نای اسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند . در این حال ، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند.

 

نخستین مسابقه ای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم ۹ نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام "ویلیام چیلس" به سبد انداخت . بعدها شخصی به نام "فرانک ماهان" با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت ( basket ) و توپ را بال (ball ) می گویند ، این ورزش را بسکتبال نامید . دکتر نای اسمیت ، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود ، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد . بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود :

 بازیکنان حق نداشتند توپ را از دست هم بربایند .

 بازیکنی که توپ را در اختیار داشت ، نباید با آن راه برود یا بدود .

 هل دادن و هر نوع خشونت ممنوع بود .

 فقط بازیکنانی که توپ را در اختیار نداشتند می توانستند به هر طرف بدوند و جا بگیرند

 بازیکن توپ به دست باید توپ را به طرف یاران خود پرتاب کند و به آنها برساند .

 در آغاز ، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد می افتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد .

 در سال ۱۸۹۲ شخصی به نام "لئو آلن" سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده می شد ، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد .

 دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاه ها یافت .دکتر نای اسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کامل تر کرد و نسخه هایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقمند بود ارسال داشت . این مقررات در سال ۱۸۹۲ میلادی به صورت کتابچه ای برای استفاده عموم منتشر شد .

کشور کانادا نخستین کشور خارجی بود که ورزش بسکتبال به آن راه یافت .

 دیگر کشور ها هم بتدریج و در سال های بعد پذیرای این ورزش جدید شدند :فرانسه در سال ۱۸۹۳ ، چین و هندوستان در سال ۱۸۹۴ ، انگلستان در سال ۱۸۹۴ ژاپن در سال ۱۹۰۰ و .. .

 نخستین مسابقه رسمی بسکتبال در سال ۱۸۹۶ بین دو تیم از دو دانشگاه شیکاگو و آیوا برگزار شد . نتیجه این بازی تاریخی ۱۵ بر ۱۲ به سود تیم دانشگاه شیکاگو بود .

 در سال ۱۹۳۰ دکتر نای اسمیت کتابی درباره خواص بسکتبال تالیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پر تحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن ( قلب و کلیه ) نخواهد شد .

   بسکتبال در ایران

 دایره المعارف بریتانیا ، سال ورود بسکتبال به کشور ما ایران را ۱۹۰۱ میلادی برابر با ۱۲۸۰ ه.ش نوشته است اما آنچه مسلم است اینکه اولین نشانه های ورود بسکتبال به ایران در سال های ۱۳۱۰ و ۱۳۱۱ دیده شده که آن هم توسط کارکنان سفارتخانه های خارجی در ایران بوده است .

 در سال ۱۳۱۴ ، یک مربی ورزش به نام "فریدون شریف زاده" ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز (کالج البرز) تهران معرفی و پایه گذاری کرد و کم کم دیگر مربیان ورزش به گسترش و آموزش این ورزش پرداختند .

 در سال ۱۳۲۴ ، فدراسیون بسکتبال ایران تشکیل شد و نخستین حضور بسکتبال ایران در میدان های بین المللی ، در بازی های المپیک لندن (۱۹۴۸) بود .

 از میان بهترین بازیکنان تاریخ بسکتبال ایران در ان زمان می توان این نام ها را بر شمرد :

 کامبیز مخبری ، حسین سرودی ، مسعود ماهتابانی ، نادر کاشانی ، سروش نگهبان ، امیر ایلیاوی ، مجید توفیق و مظفر بنی هاشم

.چند قانون بسکتبال

قوانین و مقررات :

 

بازی بسکتبال یک ورزش گروهی است که در اکثر نقاط دنیا متداول است . یک زمین قانونی و مناسب برای بسکتبال باید کانلاً مسطح و بدون هر گونه مانع و بر آمدگی باشد . این ورزش را نمی توان در زمینهای خاکی یا چمن اجرا کرد . بلکه سطح زمین باید از مواد سفت مانند آسفالت ، سیمان و چوب پوشیده شده باشد .

اندازه زمین :

میدانهای بسکتبال همه به یک اندازه نیست . زمین بازی برای خردسالان کوچکتر از زمین بزرگسالان است . مسابقات رسمی در میدانهایی به شکل مستطیل به طول 26 متر و عرض 14 متر برگزار می شود که طول وعرض زمین را می توان به نسبت 2 متر در یک متر کم و زیاد کرد .

خط کشی زمین :

زمین بسکتبال به شکل خاصی خط کشی میشود . خطهای دور زمین به پهنای 5 سانتی متر است . از مرکز زمین و به موازات عرض زمین خطی کشیده میشود که زمین بازی را به دو قسمت مساوی تقسیم می کند . در وسط زمین دو دایره متحدالمرکز رسم می کنند به شعاعهای 90 سانتی متر و 80/1 متر . مرکز این دایره ها که درست مرکز زمین است ، محل آغاز بازی است .

در دو طرف زمین ، دو ذوذنقه در زیر حلقه ها بر روی زمین ترسیم می شود که ارتفاع این ذوذنقه ها 80/5 متر است .

تخته و حلقه پرتاب :

در سال 1892 بازیکنی به نام لئو آلن سبدی بافته شده از سیم به کاربرد تا دیرتر پاره شود و برای آنکه توپ به هر سو پرتاب نشود و مدت بیشتری در جریان بازی باشد ، تخته ای هم در پشت سبد قرار دادند .

زنبیل و تخته ، به تدریج جای خود را به حلقه و تور و تخته های مخصوص ( از جنس شیشه و نایلون محکم و شفاف ) داده اند که امروزه بکار میرند .

تخته بسکتبال مستطیلی است به طول 80/1 متر و عرض 20/1 متر که جای آن در فضای بالای زمین در دو انتهای میدان است و باید به گونه ای قرار گیرد که به اندازه 120 سانتی متر با خط انتهای زمین فاصله داشته باشد . این تخته به کمک میله هایی آهنی به سقف سالن یا به زمین وصل و محکم میشوند . در هر حال ارتفاع تخته از کف سالن بازی 75/2 متر است .

بر این تخته ، حلقه پرتاب ( در فاصله 30 سانتی متری از قاعده تخته ) نصب است که در کل 305 سانتی متر با زمین فاصله دارد .

قطر حلقه بسکتبال 45 سانتی متر و ارتفاع توری که به شکل سبد به آن متصل می شود 30 سانتی متر است .

توپ بسکتبال :

در دو سال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد ، توپ فوتبال را برای بازی به کار می بردند ، اما چون این توپ سبک بود در سال 1894 میلادی اولین توپ مخصوص بسکتبال توسط یک کارخانه دوچرخه سازی تولید شد که اندکی از توپ فوتبال بزرگتر بود .

در سال 1937 نوع دیگری توپ بسکتبال بزرگتر اما سبکتر به بازار آمد و آنگاه در سال 1949 توپی ساخته شد به همین شکل و اندازه و وزن فعلی که نوز هم مورد استفاده است .

توپ بسکتبال بزرگتر از توپ های معمولی است و آن را از جنس چرم ، لاستیک یا پلاستیک می سازند و هنگام استفاده باد می کنند . محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید حداقل 75 سانتی متر و حداکثر 78 سانتی متر باشد . ضمن آنکه در این حال وزن توپ نباید کمتر از 600 گرم و بیشتر از 650 گرم باشد .

 

لباس :

بازیکنان بسکتبال در ابتدا یک شلوار بلند و بلوز آستین کوتاه می پوشیدند اما در حال حاضر یک بلوز رکابی با شورت و کفش و جوراب مخصوص است . لباس هر تیم باید یکرنگ باشد و شماره هر بازیکن در پشت و جلو پیراهن نصب شود . شماره هایی که برای این منظور به کار می رود از عدد 4 تا 10 است .

تعداد نفرات :

تعداد بازیکنان نخستین تیمهای بسکتبال ، نا محدود بود و هر تیم میتوانست از نفرات دلخواه استفاده کند ، اما چون لازم بود که مقرراتی در کار باشد تعداد بازیکنان هر تیم را 9 نفر قرار دادند که بعدها به 7 نفر و سرانجام به 5 نفر کاهش یافت .

امروزه ، مسابقه بسکتبال بین دو دسته 5 نفری انجام می شود که چون تعداد رسمی نفرات تیم 10 نفر است ( که گاه به 12 و حتی 15 نفر هم می رسد ) بازیکنان به جای همدیگر وارد زمین می شوند و این تعویض به دفعات صورت می گیرد .

از 5 بازیکنی که بازی می کنند یک نفر سرگروه ( کاپیتان ) تیم است و در واقع ناظر و نماینده تیم خود در زمین شمرده می شود .

 وقت بازی :

مسابقه بسکتبال در 4 وقت 10 دقیقه ای انجام میگیرد . بین پریود اول و دوم 2 دقیقه استراحت ، دوم و سوم 10 دقیقه ، سوم و چهارم 2 دقیقه استراحت است . اگر در پایان 40 دقیقه مسابقه دو تیم به نتیجه مساوی دست یابند داور بازی یک وقت 5 دقیقه ای اضافه می کند و اگر باز هم مساوی شدد یک وقت اضافی دیگر به مدت 5 دقیقه در نظر میگیرد . این کار تا زمانی ادامه می یابد که یکی از تیمها به امتیاز بیشتری دست یابد و برنده مسابقه شود . البته در میان این 5 دقیقه ها هر بار یک دقیقه برای استراحت و تعویض زمین در نظر می گیرند .

 تایم اوت :

برای هر تیم در هر پریود یک تایم اوت وجود دارد . اگر تیمی تایم پریود اول را نگرفت میتواند در پریود دوم از دو تایم اوت استفاده نماید . در تایم اوتها بازی متوقف میشود تا بازیکنان از راهنماییهای مربی خود استفاده کنند یا بازیکن تازه نفسی را به جای بازیکن خسته یا مصدوم به زمین بیاورند . اگر بازی به وقت اضافی کشیده شود هرتیم میتواند در هر 5 دقیقه از وقت اضافی یک تایم اوت داشته باشد . زمان هر تایم اوت یک دقیقه می باشد . زمانی که برای تایم اوت صرف میشود جزء زمان رسمی بازی به حساب نمی آید و کسی که مسئول نگهداری وقت مسابقه است ساعت را در آن مدت متوقف می کند .

 شروع بازی :

بازی بسکتبال با جامپ بال بین دو تیم آغاز می شود . در جامپ بال ، داور مسابقه در مرکز زمین توپ را به طور عمودی به ارفاع معینی به بالا می اندازد و آن توپ باید به طور عمودی پایین بیاید و دو بازیکن از دو تیم با پریدن به هوا توپ را با دست بزنند و سعی کنند آن را به تیم خود بسپارند . در این حال بازیکنان دو تیم نزدیک به حلقه خود به طرز خاصی ایستاده و منتظر دریافت توپ هستند تا بازی را شروع کند و بکوشند که هر چه می توانند امتیاز بیشتری بگیرند . جامپ بال در مراحل بعدی بصورت تناوبی می باشد که از نزدیکترین محل که جامپ بال صورت گرفته است از بیرون از زمین توسط تیمی که توسط تیمی که صاحب جامب بال می باشد به داخل زمین پرتاب می شود .

 

 امتیاز گرفتن :

در مسابقات بسکتبال تیم برنده را تعداد امتیازها مشخص می کند . هر تیم که بتواند توپ بیشتری را از حلقه و سبد تیم حریف عبور دهد برنده مسابقه محسوب می شود . امتیازی هم که به شوتها تعلق می گیرد به این ترتیب است که پرتاب آزاد ( پنالتی ) اگر به ثمر برسد ، یک امتیاز دارد . شوتهایی که از دیگر نقاط زمین باشد و از حلقه بگذرد دو امتیاز به بار می آورد . اما شوتی که از بیرون قوس 25/6 متر پرتاب شود و به ثمر برسد 3 امتیاز خواهد داشت .

 

محل قرار گرفتن بازیکن و داور :

- بازیکن به جایى تعلق دارد که آن محل را در زمین لمس مى‌نماید. و زمانى که بازیکن در هوا است به جایى تعلق دارد که از آخرین محل پریده است این شامل خطوط اوت، خط مرکزی، خط سه امتیازی، خط پرتاب پنالتى و خطوط اطراف دالان پنالتى نیز خواهد بود.

داوران :

تعداد داوران یک مسابقه بسکتبال 5 نفر است . از این 5 نفر دو داور در درون زمین بر جریان بازی نظارت می کنند که یکی از آنها سرداور و دیگری داور گفته می شود . در کنار زمین هم 3 نفر هر یک وظیفه ای خاص را انجام می دهند . یک نفر ثبت کننده امتیازها وخطاها ( منشی ) یک نفرمسئول 24 ثانیه و هم وقت نگهدار است . خطاهای عمده ای که داوران به آن توجه دارند عبارتند از : خطا در حمله ، رانینگ ، دبل ، سه ثانیه ، خطاهای برخوردی ، سد مسیر .

  • امیرحسین نصرالله زاده

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی